LEVEND VERLIES

foto: Ansje Visser www.ansvisser.nl

Levend Verlies is de term die emeritus hoogleraar van de Universiteir van Leuven, Manu Keirse, introduceerde om de levenslange rouw aan te duiden die je ervaart wanneer jijzelf of een naaste, getroffen wordt door een chronische ziekte of beperking. Het gaat over het verdriet dat altijd kan oplaaien, verwacht of onverwacht en dat soms verergert door de jaren heen.

Het proces van levend verlies is intensief. Met name wanneer je geconfronteerd wordt met een achteruitgang of wanneer je merkt dat je door je chronische aandoening in een fase van je leven minder kan dan iemand zonder die aandoening.

LEVEND VERLIES IS ER ALTIJD, HET GAAT NOOIT HELEMAAL WEG

Leven met levend verlies draait echter niet alleen om de verlieservaring. Het is ook een proces wat je kracht geeft. Vaak bedenk je strategieen die je helpen om met je aandoening te leven, om bijvoorbeeld te kunnen werken en mee te kunnen komen in de maatschappij. Je wordt creatiever in het bedenken van oplossingen, je krijgt een enorm doorzettingsvermogen. Steeds weer word je geconfronteerd met je beperkingen. Steeds opnieuw moet je je daartoe op de een of andere manier toe leren verhouden. Levend verlies is iets wat misschien niet altijd even op de voorgrond staat, maar nooit helemaal over gaat.

EMOTIES BIJ LEVEND VERLIES

De emoties die je ervaart kunnen heel verschillend zijn en kunnen in allerlei vormen naar buiten komen. Zomaar een paar voorbeelden: gevoelens van angst, schuld, boosheid, agressie, wanhoop en eenzaamheid. Piekeren, je niet goed kunnen concentreren en een geheugen als een zeef. Je bent gejaagd, vermoeid, huilerig en trekt je terug uit sociale contacten. Of je hebt allerlei lichamelijke kwalen: geen eetlust, slecht slapen, last van je spieren, vaker ziek en geen energie. Bovenstaande reacties zijn normale reacties op verlies en verdriet bij gezonde en evenwichtige mensen. Ook boosheid en agressie zijn dus normale, instinctieve reacties op pijn.

ONBEGRIP MAAKT HET OMGAAN MET LEVEND VERLIES EEN EENZAME WEG.

Een bijkomende moeilijkheid is dat de maatschappij het tot op zekere hoogte wel begrijpt dat je verdriet hebt omdat je partner gestorven is, in ieder geval in de eerste maanden na het overlijden. Wanneer het langer duurt en minder zichtbaar of begrijpelijk is, zoals bij levend verlies, is er veel minder begrip. " Ben je er nu nog niet overheen?, kan gevraagd worden. Of ze snappen niet dat je al heel lang last van iets hebt en daar steeds weer mee geconfronteerd wordt. " Maar je hebt die ziekte toch al heel lang?". Iets wat toch een beetje voelt als " Wat zeur je nou, je kan er nu toch wel mee omgaan?"